Στρατηγική Εξυγίανσης της Ζήτησης και της Καταναλωτικής Συμπεριφοράς
Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει εκτοξεύσει τις δυνατότητες μάθησής του, ωστόσο έχει καταντήσει ατροφική η ικανότητα και η μάθησή του να καταναλώνει υπεύθυνα και προγραμματισμένα το εισόδημά του. Ιδιαίτερα ως ελληνική κοινωνία έχουμε πέσει αλλεπάλληλες φορές θύματα της χαμηλής καταναλωτικής μας νοημοσύνης. Αυτό έχουμε πραγματική, ζωτική ανάγκη να το αλλάξουμε. Ας σταματήσουμε να δημιουργούμε από μόνοι μας τις τραγωδίες μας, για να σταθούμε απέναντι στο μέλλον με ευθύνη και σοβαρότητα.
Με απλά λόγια, το ΑΕΠ δεν πρέπει να είναι μόνο μεγαλύτερο, πρέπει να είναι και ποιοτικότερο.
1 Πρακτική εκμάθηση της Βιωσιμότητας και της Εξοικονόμησης μέσα από την Παιδεία μας.
Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν ξεκάθαροι σε ότι αφορά στον πλούτο και στη φτώχεια. Ο Πυθαγόρας, ερωτώμενος πώς θα μπορούσε κανείς να γίνει πλουσιότερος, απάντησε: «εάν γίνεις φτωχότερος στις ηδονές». Ο Αριστοτέλης μάς δίδαξε πως όσο λιγότερες ανάγκες έχεις, τόσο περισσότερο πλησιάζεις τον Θεό («το μηδενός άγαθοῦ δεῖσθαι, ἲδιον Θεοῦ ἐστί.»). Η Ορθόδοξη Εκκλησία σε απόλυτη σύμπλευση με το ίδιο πνεύμα οικονομίας, δεν εξύμνησε την φτὠχεια έναντι του πλούτου (όπως μερικοί πιστεύουν λανθασμένα), αλλά εξύμνησε την απελευθέρωση από το πάθος της φιλαργυρίας, ώστε να οδηγηθούμε τελικά στη φιλανθρωπία και στο να βλέπουμε τον πλησίον μας ως ψυχή και όχι ως τσέπη.
Ένας πολίτης με αυτά τα παραδοσιακά ιδανικά και τις προγονικές μας αξίες, υλοποιεί στην πράξη όλα όσα οι σύγχρονες θεωρίες πρεσβεύουν για τη βιώσιμη ανάπτυξη: την ιεράρχηση πρότυπης συμπεριφοράς εξοικονόμησης πόρων αλλά και σεβασμού στο περιβάλλον με βάση τα “τρία R” («Reduce, Re-use, Recycle») ήτοι: (Α) Μείωση, (Β) Επανάχρηση, (Γ) Ανακύκλωση
Είναι απορίας άξιον που σήμερα στα σχολεία μας και στην κοινωνία μας γίνεται μανιώδης αναφορά στην Ανακύκλωση, χωρίς να διευκρινίζουμε ότι η ανακύκλωση είναι το ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ και υποδεέστερο σκαλοπάτι στο τρίπτυχο του σεβασμού του περιβάλλοντος: «1. Μειώνω τη χρήση», «2. Επαναχρησιμοποιώ», «3. Ανακυκλώνω». Αποτέλεσμα: αρκετά παιδιά ψάχνουν το τελευταίο πανάκριβο κινητό, τα τελευταία πανάκριβα παπούτσια, αλλά ξέρουν να κάνουν το δάσκαλο στην ανακύκλωση.
Θέλουμε οι αυριανοί πολίτες να μπορούν να επιλέγουν καλύτερα και ορθολογικότερα απέναντι στις παγίδες του καταναλωτισμού, να έχουν αποκτήσει την εμπειρική παιδεία της Ολιγάρκειας και της Επαναληπτικής Χρήσης, να στρέψουν την εργασία αλλά και την καταναλωτική τους συμπεριφορά σε πραγματική δημιουργία προστιθέμενης αξίας. Θα καλλιεργήσουμε και θα προβάλλουμε συστηματικά τη νοοτροπία αλλά και την εμπειρία της πρακτικής Βιωσιμότητας μέσα από ποικίλους τρόπους εμπλουτισμού των σχολικών προγραμμάτων:
- Εισαγωγή μαθήματος διατροφής με πρακτική εκμάθηση βασικής μαγειρικής.
- Εισαγωγή μαθήματος Οικοκυρικών Ικανοτήτων. Ένας μαθητής θα μπορεί να έχει διδαχθεί πρακτικές ικανότητες που μειώνουν τη λογική ότι όταν κάτι πάλιωσε ή χάλασε, η εύκολη λύση είναι να το πετάμε και παίρνουμε καινούριο. Από το πώς ράβεται ένα κουμπί και πώς διπλώνονται τα ρούχα, μέχρι το πώς βάφεται ένας τοίχος, πώς φτιάχνουμε μία ξυλοκατασκευή, πώς κάνουμε κόμπους, πώς αλλάζουμε μία λάμπα και πώς επιδιορθώνουμε μία βρύση.
- Μάθημα πρακτικής διαχείρισης διαθεσίμων χρημάτων σε αγορές σούπερ-μάρκετ.
- Μαθήματα πρώτων βοηθειών και βασικής υγιεινής.
- Σχολικές εξορμήσεις φιλανθρωπίας και επισκέψεις αγάπης σε γηροκομεία και ιδρύματα.
- Πανελλήνιοι Σχολικοί Διαγωνισμοί και Ενέργειες με θεματικό επίκεντρο τις αξίες της αποταμίευσης, της ολιγάρκειας, της νηστείας και της φιλανθρωπίας.
- Από τον «επαγγελματικό προσανατολισμό» στον «βιοτικό προσανατολισμό», με παραδείγματα προς μίμηση και προς αποφυγή:
- Επισκέψεις καταξιωμένων επιστημόνων, τεχνικών και επαγγελματιών στα σχολεία. Στόχος να αποκαλύψουν τις προκλήσεις αλλά και την ομορφιά κάθε επαγγέλματος, και να εμφυσήσουν στο μαθητικό κοινό την αξία της εργασίας, τα πραγματικά όνειρα και τον κόπο που απαιτούν.
- Μαθήματα με προβολές ιστοριών ανθρώπων που χάλασαν τη ζωή τους με τις αυταπάτες της εύκολης προβολής, της «νύχτας», της εύκολης κατανάλωσης και του εύκολου χρήματος, και σήμερα παλεύουν με προβλήματα υγείας, εθισμού, κατάθλιψης, φυλακής.